کرامپون ها تجهیزاتی ضروری برای حفظ ایمنی در جاده های یخی و برفی می باشند . اگر این تجهیزات را در اختیار داشته باشید، به راحتی می توانید در مجاورت رودخانه های یخ زده ، دامنه های برفی و آبشار های یخ زده به صعودتان ادامه دهید.
بخاطر اینکه اکثر کوهنوردان و صخره نوردان حرفه ای، بجای بوت های پلاستیکی از بوت های چرمی و مصنوعی استفاده می کنند ، کرامپون های نیمه سخت با فریم های افقی محبوبیت خاصی بین آن ها دارند. لازم به ذکر است که با طراحی حرفه ای و تکنیک های پیشرفته، این کرامپون های بسیار سبک و راحت طراحی شده اند.
انتخاب صحیح کرامپون ها :
معمولا کرامپون ها بر اساس فعالیت شما تقسیم بندی می شوند . کرامپون ها سبک که اصطکاک کمتری با زمین ایجاد می کنند، معمولا برای صعود های روزانه و کوتاه زمستانی، مناسب می باشند . از دیگر انواع کرامپون ها می توانید برای صعود در جاده های برفی، مسیر های یخ زده و کوهنوردی حرفه ای استفاده کنید ( زمانیکه که تیشه یخ خود را همراه خود می آورید ) کرامپون هایی که برای آبشاری های یخی و یا جاده های سنگی / یخی طراحی شده اند، ساختاری بسیار پیچیده و خاص دارند .
اسکلت کرامپون ها:
جنس اسکلت :
- کرامپون های فولادی : این کرامپون ها بهترین انتخاب برای عموم کوهنوردان می باشند . دوام بالای آن ها باعث شده تا عملکرد فوق العاده ای در جاده های شیب دار و یخی داشته باشند .
- کرامپون های استیل ضد زنگ : این کرامپون ها، علاوه بر ویژگی های جنس فولاد که در بالا ذکر شده است، قابلیت ضد زنگ و خوردنگی نیز دارند .
- کرامپون های آلومینیومی : این کرامپون ها انتخابی عالی برای اسکی در کوهستان های برفی می باشند. در حقیقت، وزن کم آن ها باعث عملکرد بهتر در کوهستان های برفی می شود، اما اگر از آن های در جاده های سنگی و صخره ای استفاده کنید، خیلی زود فرسوده خواهند شد.
تنظیم اسکلت :
در گذشته، استفاده از کرامپون ها به گونه ای بود که بعد از خرید یک کرامپون با اسکلت عمودی، از آن ها در کنار بوت های پلاستکی خود استفاده می کردند. اما از آنجایی که امروزه اکثر صخره نوردان و کوهنوردان بجای استفاده از بوت های پلاستکی به بوت های چرمی و عایق روی آورده اند، دیگر لازم نیست که کرامپون شما بسیار سخت و محکم باشد.
امروزه کرامپون های افقی، استفاده بیشتری در میان کوهنوردان و صخره نوردان دارند. این کرامپون ها، انعطاف پذیری بیشتری برای قدم زدن دارند و از آنجایی که سطح زیرین فولاد و آلومینیوم، کاملا صاف و مسطح می باشد ، پاهای شما نسبت به کرامپون های عمودی، نزدیکی بیشتری با سطح زمین دارد و همین باعث می شود تا تعادل بیشتری در مسیر داشته باشید . همچنین مسطح بودن ساختار این کرامپون ها در دفع برف و جلوگیری از ورود آن به بوت، بسیار موثر می باشد.
وزن :
کرامپون های آلومینیومی، جزو سبک ترین مدل های این تجهیرات می باشند، اما به یاد داشته باشید که با کاهش وزن در کرامپون ها، دوام و قدرت اسکلت آن ها، کاهش محصوصی پیدا خواهد کرد. کرامپون های آلومینیومی، برای کوهنوردی های غیر حرفه ای، انتخابی ایده آل می باشد ( به شرطی که از آن ها در جاده های صخره ای برفی استفاده نکنید . )
آناتومی کرامپتون ها :
اگرچه هنوز کرامپون های سخت و سفت در بازار وجود دارند، اما اکثر کوهنوردان ترجیح می دهند از کرامپون های نیمه سخت استفاده کنند. معمولا کرامپون های نیمه سخت، عملکرد خوبی در اکثر مواقع دارند . این کرامپون ها، همانطور که انعطاف پذیری کافی برای قدم زدن در برف را برای شما بوجود می آورند ، به اندازه کافی سفت و سخت نیز می باشند که برای یخ نوردی های معمولی نیز قابل استفاده باشند !
در بعضی مدل ها می توانید تنها با چند تنظیمات ساده ، نوار اتصال ( قطعه آهنی بین پا و پاشنه ) را به گونه ای تغییر دهید که از حالت نیمه سخت به حالت انعطاف پذیر تبدیل شود تا پیاده روی شما بسیار آسان تر و از ورود برف نیز به پاهای خود جلوگیری کرده باشید .
کرامپون های نیمه سخت امروزی، نسبت به مدل های سخت و قدیمی آن، خیلی آسان تر تنظیم می شوند و با دامنه وسیعی از بوت های مختلف نیز هماهنگ هستند . اگر بوت شما منحنی شکل می باشد، می توانید یک نوار مرکزی نامتقارن دیگر به عنوان لوازم جانبی برای کرامپون خود تهیه کنید . همچنین می توانید یک کرامپون با نوار اتصال بلندتر و یا انعطاف پذیری بیشتر، نسبت به به سایز و شکل بوت خود تهیه کنید .
توجه : کرامپون های نیمه سخت با طراحی چپ و راست وارد بازار می شوند . این ویژگی بر اساس جهت نوار اتصال مرکزی مشخص می شود.
روش های اتصال به بوت :
اکثر کرامپون ها ، با ۳ روش زیر به انواع مختلف بوت ها وصل می شوند . اگر روی بوت خود ، از یک بوت دیگر استفاده می کنید ( در ارتفاعات بالا و دمای بسیار پایین هوا ) ، مطمئن شوید که می توانید از کرامپون های خود روی این بوت هااستفاده کنید ، زیرا ممکن است به دلیل حجم لاستیک و پارچه های اضافی بوت ، قادر به استفاده از کرامپون ها نباشید.
ترکیبی :
به این نوع اتصال، گاهی پیوندی و نیمه پاشنه ای نیز می گویند که دارای یک اهرم پاشنه و پا بند می باشد. برای استفاده از این نوع اتصال، به یک جفت بوت با کفی سخت بهمراه شیار پاشنه و یا یک نوار چرمی برای نگه داشتن اهرم پاشنه نیازمند خواهید بود ، اما برای بند های آن نیازی به وجود نوارهای چرمی برای بسته شدن ندارید ! همچنین از آنجایی که در این نوع اتصال، نیازی به تمیز کردن پا بند و تراز آن ندارید ، می توانید خیلی راحت با دستکش های خود آن ها را متصل کنید . فقط پا بند را بالا می کشید و اهرم پاشنه را جا می زنید.
پا کردنی :
در این نوع اتصال ، یک تکه سیم، پا را در جای خود ثابت و یک کابل پاشنه که دارای اهرم کشش می باشد به پاشنه ی کرامپون متصل می شود. اگر اتصال کرامپون به بوت صحیح باشد، نتیجه ی استفاده از این اتصال، حفاظت و ایمنی بسیار بالا می باشد . همچین این روش، آسان ترین روش اتصال همراه با دستکش و در وضعیت های برفی می باشد. برای پا کردن این کرامپون ها، بوت شما نیاز به یک کفی سخت و حداقل ۳٫۸ سانت نوار چرمی و یا شیار در پاشنه پا می باشد. معمولا یک بند مچ پا نیز در این نوع اتصال دخیل می باشد .
یکی دیگر از مزیت های این نوع اتصال، این است که می توانید با جابجایی قسمت جلویی سیم ، طول شاخک های جلویی را بر اساس مسیرتان تنظیم کنید . این نوع اتصال معمولا برای اسکی در کوهستان های برفی و بوت های تله مارک پیشنهاد می شود.
بندی :
در این نوع اتصال، یک جفت تسمه بند نایلونی برای هر یک از کرامپون ها وجود دارد. مزیت این نوع اتصال این است که می توانید از آن با هر بوت و کفشی که در اختیار دارید، استفاده کنید .( فقط مطمئن شوید که نوار مرکزی با انحنای بوت و کفش شما سازگاری دارد ) . اگرچه برای بستن این کرامپون ها، به زمان بیشتری نیازمندید، اما می توانید از محکم بودن اتصال آن برای استفاده در جاده های یخی نیز کاملا مطمئن باشید .
اگر قصد دارید از چند بوت مختلف با یک کرامپون استفاده کنید، این نوع اتصال را به شما پیشنهاد می دهیم . نکته منفی راجع به این نوع اتصال در قیاس با روش بالا، دقیق نبودن آن است ! در کرامپون های بندی، امکان دارد مقداری فضای خالی بین بوت و کرامپون شما وجود داشته باشد .
شاخک ها :
اکثر کرامپون ها ، ۱۰ الی ۱۲ شاخک دارند . شما باید این شاخک ها را در جای صحیح ( پشت پا و با توجه به شکل بوت خود ) تنظیم کنید . شاید نیاز داشته باشید که با تنظیم تسمه جلویی کرامپون، تعداد شاخک ها گسترش دهید . امروزه، کرامپون های پیشرفته دارای شاخک های دندانه دار هستند تا به راحتی در جاده های یخی و برفی نفوذ کنند.
تعداد شاخک ها :
تعداد شاخک های کرامپون به عوامل زیادی مثل شرایط کوهستان ، نوع جاده ، فعالیت شما و .. بستگی دارد و با دشوار شدن مسیر ها ، تعداد شاخک ها نیز افزایش می یابد.
کرامپون های ۱۰ شاخک، معمولا برای اسکی و صعود در مسیر های یخی ایده آل هستند . همچنین می توانید برای صعود به کوه های آتشفشان نیز از آن ها کمک بگیرید. اما کرامپون هایی که برای جاده های یخی و برف و بوران شدید استفاده می شوند ، معمولا شاخک های تیز تری دارند که قابلیت تنظیم و تعویض نیز دارند . این کرامپون های پیشرفته که برای آبشار های یخ زده نیز استفاده می شوند، به شما اجازه می دهند تا با تنظیم بدنه، طول شاخک های جلو را تغییر دهید.
کرامپون هایی که برای آبشار های یخی استفاده می شوند، می توانند شاخک های خود را به سه حالت : دو نقطه ای ، تک نقطه ای و یا تک نقطه ای افست تغییر دهند . بعضی اوقات کوهنوردان شاخک های کرامپون را با شاخک های تیز و منحنی تری تعویض می کنند تا اصطکاک بیشتری در جاده داشته باشند.
برای کوهنوردی معمولی، بهتر است از کرامپون هایی استفاده شود که در قسمت جلویی خود شاخک های کمتری دارند . برای صعود های حرفه ای، باید به دنبال کرامپون هایی باشید که دارای شاخک های بلندتری باشند. اکثر کرامپون های پا کردنی، دارای چند موضع مختلف برای قرارگیری شاخک های جلویی هستند و شما به راحتی می توانید بر اساس فعالیت خودتان ( قدم زدن و یا صعود ) آن ها را تنظیم کنید.
شاخک های جلویی :
شاخک های جلویی، تیغه های رو به جلوی کرامپون هستند و به ۳ دسته تقسیم می شوند :
- افقی : این شاخک های دو نقطه ای تقریبا برای هر نوع یخ نوری و کوهنوردی در مسیر های برفی مناسب می باشند.
- عمودی : این شاخک های دو نقطه ای معمولا برای آبشار های تند و صعود های ترکیبی استفاده می شوند . این شاخک های تیز، به راحتی داخل شکاف ها قرار می گیرند و قابلیت تنظیم و تعویض را نیز دارند . بعضی از مدل های پیشرفته آن نیز دارای شاخک های ثانویه برای ایمنی و کشش بیشتر می باشند .
- تک نقطه ای : معمولا برای آبشار های حرفه ای و صعود های ترکیبی از آن استفاده می کنند. به یاد داشته باشید که به طور کل، وضعیت مسیر و فعالیت شما، نوع کرامپون را برای شما مشخص می سازد.
شاخک های مدولار و غیر مدولار :
شاخک های کرامپون یا مدولار ( قابل تنظیم ) و یا غیر مدولار ( غیر قابل تنظیم ) می باشند.
- با شاخک های مدولار به راحتی می توانید دندانه آن ها را تنظیم و یا بر اساس فعالیت خود ( پیاده روی یا کوهنوردی ) آن ها را تغییر دهید . اگر صعود های ترکیبی انجام می دهید و عموما با جاده های مختلفی سرو کار دارید ، سراغ کرامپون های مدولار بروید.
- شاخک های غیر مدولار قابلیت تیز شدن دارند ، اما با استفاده زیاد ، کوتاه تر می شوند . همچنین از آنجایی تمام قطعات داخل فیکس و ثابت هستند، نگرانی بابت شل شدن پیچ ها و یا تیغ ها نخواهید داشت .
سازگاری بوت و کرامپون :
سازگاری بوت و کرامپون، از کلیدی ترین نکات برای کارایی بیشتر و ایمنی می باشد . شکل بوت شما، در نهایت نوع اتصال کرامپون به آن را تعیین می کند. برای مثال، اتصال فوق سبک بندی کرامپون ها، تنها روی بوت های سبک جواب می دهد و برای کوه پیمایی و یا یخ نوردی مناسب نمی باشد. همچنین اتصال کرامپون به یک کفی سخت و محکم دارای ایمنی بیشتری تا یک کفی نازک و انعطاف پذیر می باشد.
نوع بوت خود را مشخص کنید :
آیا کفی آن انعطاف پذیر، نیمه سخت و یا سخت است ؟ آیا دارای پنجه و یا نوار پاشنه می باشد؟ اگر یک بوت انعطاف پذیر بدون پابند چرمی دارید، شاید نیاز داشته باشید که برای صعود های حرفه ای و استفاده از کرامپون های پیشرفته، بوت خود را تعویض نمایید.
قصد چه فعالیتی دارید ؟
برای کوهنوردی و و یخ نوردی به پنجه و پاشنه بوت خود نگاه کنید . شما چند گزینه مختلف برای اتصال کرامپون به بوت خود در اختیار دارید . برای مسیرهایی که بیشتر نیاز به پیاده روی تا کوهنوردی دارید، از کرامپون های ساده تر با روش اتصال بندی استفاده کنید . اگر از روش اتصال پا کردنی استفاده می کنید، به یاد داشته باشید که نیاز به یک بوت با کفی سخت و بند چرمی ضخیم و یا شیار برای پنچه و پاشنه پا خواهید داشت.
انعطاف پذیری کفش خود را با کرامپون تطبیق دهید :
برای بوت های فوق انعطاف پذیر، از کرامپون هایی که دارای نوار اتصال تاشو هستند و به عقب و جلوی بوت وصل می شوند، استفاده کنید . می توانید برای کوه پیمایی های سبک خود از کرامپون های آلومینیومی روی کفش های ورزشی ( بهمراه اتصال بندی ) استفاده کنید، فقط باید مطمئن شوید که انعطاف پذیری کفش و کرامپون، یکسان می باشد.
هنگام خرید ، بوت خود را به همراه داشته باشید :
با این کار از تناسب کرامپون با بوت خود اطمینان حاصل کرده اید. مطمئن شوید که نوار اتصال مرکزی کرامپون با شکل، انعطاف پذیری و طول بوت شما سازگار است . کوهنوردان معمولا با چند تنظیم کوچک ( مثل تنظیم تسمه های پنجه ) کرامپون را محکم و تنگ تر می کنند.
زمانیکه در نوع اتصال کرامپون دودل بودید، سراغ روش بندی بروید !
این روش اتصال، معمولا روی تمام بوت ها و کفش های وررشی قابل انجام می باشد !
لوازم جانبی کرامپون ها :
صفحات ضد ضربه : تمام کرامپون ها با صفحات ضد ضربه عرضه می شوند تا از نفوذ برف به انتهای کرامپون جلوگیری شود . این نکته برای جلوگیری از کاهش کشش کرامپون با سطح جاده ، اهمیت خاصی دارد . استفاده از نوع صفحات توسط فدراسیون کوهنوردی و سنگ نوردی توصیه شده است .
قاب های کرامپون و کاور های شاخک : کاور های مخصوص، شاخک های تیز کرامپون را با یک کاور پلاستیکی می پوشانند و از آسیب زدن به کوله پشتی و یا به خودتان جلوگیری می کنند . همچنین قاب هایی برای کرامپون وجود دارد که از نایلون های ضد ضربه تشکیل شده اند . درکل، قاب ها برای ذخیره سازی آسان و سریع و کاور های پلاستیکی برای حجم و قیمت کمتر استفاده می شوند .
گتر : علاوه بر قاب های کرامپون می توانید با تهیه یک جفت گتر، از آسیب زدن شاخک ها به ران و پوشش خود جلوگیری کنید.
قطعات یدکی : شما می توانید برای تمام کرامپون ها، نوار اتصال یدکی تهیه کنید . این نوار ها ، باعث کاهش و افزایش انعطاف پذیری کرامپون و ایجاد تناسب بیشتر با بوت شما می شود . اگر به مناطقی دور دست صعود می کنید ، بهتر است تا یک جفت تسمه پنجه و پاشنه، چند عدد پیچ و یک نوار مرکزی یدکی با خود داشته باشید .
منبع : REI.COM