استاد محمد رضا چالاک 

ما در کوهنوردی نه به فتح قله ها 

بلکه به فتح خویشتن نایل میشویم 

يكي از مشكلات جوامع بشري امروزي دور افتادن از طبيعت است و امكان يكي شدن با آن همانند گذشتگان كمي سخت و دشوار شده است. شايد دليل آن پيشرفت هاي علمي بشر و ورود وسايل مصنوعي به زندگي ما در قرن اخير باشد. وقتي كه ما وقت خود را كمتر در طبيعت سپري كنيم مطمعنا اين زادگاه اصلي نياكانمان ارزشش را در زندگيمان از دست مي دهد و ديگر قادر به درك مفاهيم طبيعت نيستيم.

     اما ... هنوز هستند كساني كه با وجود اين همه تغييرات بشري اصالت خود را به خوبي حفظ كرده اند و از مكتب طبيعت درس ها گرفته اند. اگر از افراد مختلف در مورد شخصيت، منش و رفتار آنها سوال كنيم به جرات مي توان گفت كه همه جوابي يكسان خواهند داد. رفتار و زندگي اين افراد خيلي شبيه طبيعت است، به موقع مانند گل هاي بهاري به شما لبخند مي زنند و به وقتش چون طوفان زمين و زمان را دگرگون مي كنند. مانند درختان پر ميوه سر به زير و خاموشند و به وقتش چون درختان پاييزي تكاني به خود مي دهند و تغييراتي شگرف ايجاد مي كنند.

فرصتي پيش آمد تا وقت گران بهاي يكي از اين همراهان مكتب طبيعت را بگيريم و صحبتي با ايشان داشته باشیم 

⚜️لطفا خودتان را معرفي كنيد؟

با درود

محمد رضا چالاک هستم

متولد پانزدهم فروردین ماه 1343

متاهل و دارای دو فرزند. شهرزاد و حمید رضا

⚜️جناب چالاک چی شد کوهنورد شدید؟  

آشنایی بنده با کوهنوردی از سال 1354 در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.  اردوهای طبیعت گردی با همت زنده یاد سعید لقمانی و پشتیبانی پدر و برادرشان و استاد بزرگ ما جناب کریم لقمانی در باشگاه تاج و نیرو راستی فعالیت داشت آغاز شد و کم کم در برنامه های سبک متعددی ازجمله صعود به قلل اطراف شیراز و برنامه های سنگنوردی در برم دلک .کفترک و دروازه قرآن شروع شد و در آن برنامه ها از مرحوم اسدالله ایزد خواه ،  هاشم مخدمی ، استاد بهرام جاوید ، استاد. مرحوم رسول عارف، و حمید نوری و... منش ها و پا گذاشتن در کوه را اندک اندک فرا گرفتم 

 مرحوم  جناب رسول عارف تاکید میکردند که با آموزش کلاسیک کوهنوردی توسعه خواهد یافت. و قطعا همینطور بود

⚜️در ورزش کوهنوردی دارای چه مداركي هستید؟ 

اولین دوره رسمی کوهنوردی را در کنگره شیراز با سمت کار آموز کوهنوردی در خدمت اساتید بزرگی چون دکتر صالحی بودم و تا سالها بعد که دوره تکمیلی و سرانجام مربیگری کوهپیمایی را سپری کردم 

⚜️به چه قله های شاخصی در ایران و خارج از کشور صعود کرده اید؟ 

مسلما هر کوهنوردی به قلل مختلفی صعود کرده و دوست دارد به قلل شاخص ایران و جهان صعود کند و خوب بنده هم قللی را در کارنامه صعودهایم دارم

 ✔️اما اعتقاد همیشگیم این بوده و هست که :

مهم نیست به چه قله ای صعود کرده ای مهم این است در این رهاورد چه میتوانی از آن تجربه را آموزش و انتقال دهی

 ⚜️هیمالیانوردی را چگونه میبینید؟ 

هیمالیا اوج بکار بردن آگاهی و تجربیات یک طبیعت گرد است و هیمالیا نوردی آرزوی بسیاری از صعود کنندگان قلل اما میتوان به اقرار گفت که هیمالیا نوردی دلیل و برهانی بر کوهنورد بودن نیست.

⚜️نظرتان در مورد کوهنوردی در 5 دهه اخیر چيست؟ 

در پنجاه سال اخیر کوهنوردی با تغییرات فاحشی مواجه بوده و تا جایی که جای آگاهی و دانش ، همیاری و همطنابی و ایثار و یکرنگ بودن. را

" پوشاک مارک ، لوازم و تجهیزات برند پر کرده و طبیعت گردان در نظر دارند هرچه مارک دار تر و برند تر  سر و وضع خود را آراسته باشند کوهنورترند"

اما خوشبختانه اجبار در امر آموزش درچند سال اخیر راهکاری برای مدیریت کاهش تلفات و اتفاقات حاصل کرده که امیدوارم فقط مدرک گرایی نباشد

⚜️چشم انداز کوهنوردی ایران را چگونه مي بينيد؟ 

در مورد آینده کوهنوردی ایران میشود گفت اگر برنامه ریزی فدراسیون به شکل امروزی باشد. دقیقا مانند بیشتر فارغ التحصیلان  امروزی خواهند بود که مدرک دارند اما روش بکار گیری دانش را نیاموخته اند

⚜️هدف شما از کوهنوردی چيست؟ 

فرمایش دادید هدف ازکوهنودی چیست 😁

شاید بتوان گفت عشق و علاقه هدف نیست .بلکه نیازی عاطفی است که در با حضور آگاهانه در طبیعت ارضاء میشود

⚜️آيا خاطره انگيزترين و غم انگيزترين واقعه کوهنوردیتان را به ياد دارید؟ 

 خاطرات متعدی است که میتوان بعنوان شاخصه های زمانی مطرح کرد

در قالب خاطره هر برنامه ای خاطره خاص خود را داراست .

صعود به چکاد چوپار کرمان صعود مشترک هیئت های فارس ، آذربایجان شرقی ، کرمان و اصفهان

 در معیت بزرگوارانی چون حسین وجدانی .حسن جمالی .فرغانی شهید و دوست خوبم سردار حمید رضا فرخی در سال 61 جالب بود بنده با قد و قامتی لاغر و کم سن و سال اما متفاوت ،روزی که کوله بردوش شدم تا همگامشان باشم همه با تعجب نگاهم میکردند و در طی صعود وقتی ثابت گذاری میکردم و گروه را هدایت .جناب وجدانی تعجب میکردند زمانی که یکی از دوستان روی برفچال لیز خورد و از سقوطش ممانعت کردم باز هم برایشان جالب بود و روز بعد که هم صحبت بودیم خدمتشان عرض کردم که از ابتدا با مربی کار کرده ام و ... اساتیدی چون رسول عارف ، کریم لقمانی و... داشته ام.

سخت ترین برنامه مدیریت امداد و نجات سه تن از دوستانم در باشگاه استقلال بود شهریور شصت و سه که در منطقه آب سپاه پاتاوه دنا سقوط کردند و ...

و البته حوادث بسیاری دیگر که معمولا راهکارها و مدیریت  برای امداد رسانی حال که از نزدیک و چه از دور بر حادثه داشتیم 

⚜️آيا قبل از كوهنوردي در رشته ورزشي ديگري فعاليت داشته اید؟ 

قبل از کوهنوردی دوچرخه سواری و رکاب زدن تفریح ایام فراغت بود و بهمین روال اولین نفراتی در شیراز بودیم که بنیان دوچرخه کوهستان را در فارس پی ریزی کردیم

⚜️جناب چالاک از سوابق مديريتي ورزشي خود بگوييد؟ 

کوهنوردی ایجاد فرصت هست و دوستان و بزرگواران به بنده لطف داشتند 

از مسئولیت در کتابخانه باشگاه تاج تا روابط عمومی، مسئولیت اموال و ... باشگاه استقلال و هییت استان... تا سمت مدیر کوهنوردی کارمندان دولت (استانداری فارس) ، ریاست گروه کوهنوردی جهاد فارس ، 

سمت های متعدد از سرپرستی تا.... در گروه کوهنوردی شیراز و باشگاه شیراز جوان. همچنین مالی اداری اسکی فارس  و ...تعدادی از مسئولیت هایم بوده

⚜️آيا کوهنوردی در زندگی شخصی شما مشکلی ایجاد کرده است؟ 

کوهنوردی در زندگی شخصی مشکل خاصی ایجاد نکرده چون برای دل زندگی کردن دنیای متفاوتی است. همسر و بچه هایم علاقمند به طبیعت بودند با همسرم در بسیاری از صعودها همراه بودم دخترم شهرزاد مربی ورزش در آب و مقام هایی هم درصعود های ورزشی داراست و 

 حمید رضا هم علاقمند به صعودهای ورزشی است و ...

⚜️به چه شاخه اي از كوهنوردي علاقه داريد؟ 

ورود به طبیعت به شناخت و دانش نیازمند است و هر شخص علاقمند برای ورود به طبیعت بایستی به همه چیز آن علاقمند بوده و باشد در مسیر صعود صخره و سنگ موجود است و گذر از مسیرهای سخت وجود دارد ، عبور از برف ، یخ ،نقاب برفی و حتی در مواقعی بهمن اجتناب ناپذیر است. و در برگشت میتوان همان مسیرها را با رعایت اصول ایمنی با اسکی بازگشت و ... در مسیر از غارها بازدید کرد و به ناشناخته های درونی طبیعت نظاره کرد ، درمسیر از جنگلها با دوچرخه گذشت ، گذرگاهها و دهلیز های رودخانه ها  عبور کرد. و شب را دل دل کویر کنار آتش به تماشای آسمان پرداخت،  و اما همه گاه در شرایط بحرانی برای کمک تردید نکرد .

(نمیتوان گفت به چه رشته ای خاص علاقه دارم چون طبیعت همه بهم وابسته و البته متفاوت است)

البته همیشه از درگیری های بی مورد در برنامه های صعود .شناسایی  ، یخ و برف .اسکی .غارنوردی ، کوهپیمایی ، دوچرخه و ...اجتناب کرده و در صورت نیاز با برنامه ریزی و محاسبات ایمنی برنامه ای موفق را اجرا نموده ام

واقعیت اگر فقط سر به زیر باشیم و مسیری را فقط برای رسیدن و بازگشتن بی نظاره به محتوای اطراف( گیاهان، جانوران ، جغرافیای طبیعی و اقلیمی) در نظر آوریم همان جمله معروفم که در کلاس ها اصل لذت بردن و آگاهی را القاء میکند میشود (اگر در کوهستان محیط اطرافت را نظاره و بررسی نکردی فقط زحمت بی موررد برده ای و کوله ای بر دوش، بخود سختی وارد کرده ای *(حمالی) حال باید ببینی که در آخر برای این رنج بیهوده چقدر مزد گرفته ای .

اگر در طبیعت مارمولک را نبینی حمالی کرده ای و در پایان باید ببینی چقدر مزد گرفتی

حضور ما در طبیعت فقط و فقط برای لذت بردن و سپس سلامتی است .هرگاه جایی حس کردیم لذت نمیبریم و سلامتی مان تحت تاثیر فعالیتمان. قرار گرفته باید قطعا دنبال اشتباهمان بگردیم و راه حلی برایش بدست آوریم

البته باز هم اولویت با برنامه تخصصی است* کوهپیمایی

⚜️بهترين همنورد یا همطناب شما كيست؟ 

همنورد خاصی خیر

خصوصیت فردی که وارد طبیعت میشود بایستی این باشد که خود را با محیط گروه وفق دهد و در حیطه وظایفش در آن گروه گام بردارد .انگاه همه هم طنابان خوبی برایش خواهند بود و در هر تیمی میتواند میهمان خوبی باشد .

⚜️يك همنورد یا همطناب خوب بايد چه خصوصياتي داشته باشد؟  

بسیاری از همنوردان هستند که نمیتوانند خودشان را با محیط سازگار کنند و هر روز از باشگاهی به باشگاه دیگری نقل مکان میکنند و اشکال را در باشگاه و گروه میبیننداگر تامل نمایند و واقع گرا باشند اشکال در باشگاهها نیست* اشکال در روحیات ماست که خودمان را با شرایط و مقررات و حتی نفرات هم گروهی خود یکسو نمیکنیم و همین کار دافعه گروهی ایجاد میکند 

شاید باورش سخت باشد ما و جناب کرمی حتی اگر در نقاطی اختلاف نظر داشته باشیم اما در مورد مسایل کلی و برنامه ریزی گروهی حرفی واحد میزنیم بی آنکه شاید ازموضوع اصلی و نظر یکدیگر  هم کاملا مطلع باشیم.

 دلیل : بر پایه نظام هدفمندی که مقررات و قوائد گفته و ناگفته را  مطرح کرده ارزیابی و راهکار را مطرح میکنیم

ببخشید جواب بسیار طولانی شد

⚜️چی شد که در باشگاه شیراز جوان عضو شدید؟ 

بحث عضویت بنده در باشگاه 

واقعیت باشگاه از بطن گروه کوهنوردی شیراز با ثبت رسمی مجوز. بنام جناب کرمی ، جناب جلالی و بنده بیرون آمد و با موافقت ما تبدیل به  اولین باشگاه کوهنوردی شد. که بیشترین زحمت را هم جناب کرمی بعهده دارند و داشتند.

⚜️اگر موقعیتی فراهم شود که یک برنامه ویژه اجرا کنید دوست داريد كدام برنامه باشد؟  

شاید بتوان بهترین برنامه ای را که بتوانم اجرا کنم این باشد 

صعود  به .... 

غار ... 

قله ...

دیواره....

اما نه دوست دارم شرایطی محیا میشد تا خانواده ها را از محیط شهری خارج و با اصول و راهکار صحیح به طبیعت وارد میکردیم و از مهد کودک ها فرزندان این مرز و بوم را با گیاه .جانور .صخره و سنگ و عشق به موجودات و محیط شان آشنا

آنوقت نه نیازی به پاکسازی دوره ای طبیعت بود ،نه نیازی به جریمه های راهنمایی و رانندگی و نه نیازی به صف های عدلیه و دادگستری .چون روح نسل آینده روحی ملایم قانونمند و سازگار با انسانیت و فطرت پرورش داده میشد و چنین انسانی حداقل خلاف و قانون شکنی را انجام میداد

گزارش، تدوین: بابک رستمی 

تاریخ 🗓️   1399 / 4 / 19

 کمیته تبلیغات،  انتشارات،  امور فرهنگی باشگاه کوهنوردی بزرگ شیراز جوان