این ها قوس های طبیعی و شگفت انگیزی هستند که به مرور زمان و به دست طبیعت در اثر عوامل جوی (باد و باران) ایجاد شده اند و در برابر شرایط بد آب و هوایی طی سالیان سال مقاومت کرده اند،اگر چه همین عوامل که باعث بوجود آمدن آنها شدند ، روزی باعث نابودی آنها خواهند شد.بیشتر این کمان ها در چین و آمریکا وجود دارند.

برج جاویدان (چین)

در طول هزاران سال کوه تای در ایالت شاندونگ چین از اهمیت فرهنگی و مذهبی بالایی بر خوردار بوده است. این کوه یکی از 5 کوه مقدس چین است که با مفاهیمی مثل طلوع، تولد و نوزایی پیوستگی دارد. اگر از این کوه بالا بروید با پل جاویدان مواجه می شوید.این پل بر خلاف اسمش هر لحظه امکان دارد از بین برود.

این پل از کنار هم قرار گرفتن عجیب سه تخته سنگ بزرگ و چندین تخته سنگ کوچک تشکیل شده که همین موضوع باعث شده جزو مشهور ترین پل ها و قوس های طبیعی جهان قرار بگیرد. در زیر این پل یک دره وجود دارد و در قسمت جنوبی آن یک پرتگاه بی انتها دیده میشود. هیچ کس دقیقاً نمی داند که این پل در چه زمانی تشکیل شده ولی به احتمال زیاد از زمان آخرین عصر یخبندان اینجا بوده است.

پیدا کردن این پل در دامنه کوهستان تای کار دشواری نیست چرا که در بیشتر ساعات شبانه روز ،گردشگران زیادی مشغول تماشا یا عکاسی از آن هستند و خوشبختانه لازم نیست جهت کامل کردن گردش خود از روی این پل رد شد.

اما عبور از کنار این پل کار بسیار خطرناکی است چرا که ممکن است همراه با قطعه های بزرگ سنگ ،به ته دره های عمیق سقوط کنید.

پل قدیمی کونیتسا (یونان) این پل که چندین قرن قدمت دارد، بر روی رودخانه آئوس در کشور یونان قرارگرفته است. این رودخانه در طول زمستان پر از آب است. اگر با دقت به قسمت زیرین در بلند ترین قسمت پل نگاه کنید یک زنگ کوچک را می بینید. روستائیان می گویند که اگر شدت باد در اینجا آنقدر زیاد باشد که این زنگ را به صدا در آورد، رد شدن از زیر این پل خطرناک است.

پل طبیعی دره ی برایس این پل در مسافت 2.5 کیلومتری منطقه ی فرویو واقع شده است. نامگذاری پل طبیعی در دره برایس در مجالس زمین شناسی تا حدی مایه ی جنجال بود چون با وجودی که این بنای طبیعی شبیه به پل است اما در واقع یک طاق طبیعی است.

پل رنگین کمان-آمریکا (Rainbow bridge)

پل رنگین کمان در جنوب ایالت یوتا ، امریکا قرار گرفته است.این پل زیبا اگر چه از سال های خیلی دور برای مردم و قبایل بومی و محلی ساکن در این منطقه کاملا شناخته شده بود اما تا سال های اولیه قرن بیستم،مورد توجه دانشمندان و کاوشگران قرار نگرفته بود تا اینکه در سال 1910 پس از بررسی های فراوان برای اطمینان از طبیعی بودن این پل ،اسمش به طور رسمی در فهرست عجایب طبیعی دنیا ثبت شد.همین موضوع باعث شد تا گردشگران زیادی از گوشه و کنار دنیا برای بازدید از این پل زیبا علاقه نشان بدهند در نتیجه مسوولان محلی به فکر ساخت پارکی در این منطقه زیبا افتادند و چند ماه بعد پارک ملی رنگین کمان در این منطقه تاسیس شد.پل رنگین کمان با 88 متر ارتفاع و 84 متر پهنا،توانسته لقب عریض ترین پل طبیعی جهان را به خود اختصاص بدهد.

پل دور دل دور( - (Durdle door انگلستان

قوس طبیعی دور دل دور در جنوب انگلستان ، در ناحیه "درست" و در امتداد ساحل ژوراسیک، واقع شده است که به خاطر عبور آب های سرد کانال انگلیس از این منطقه ، به این نام معروف شده است.

این قوس با 20 متر ارتفاع در میان یک صخره ساخته شده از سنگ آهک ، ایجاد شده که از رس سخت تر است واگر روزی قسمت میانی اش بر اثر ضربه امواج فرو بریزد،یکی از پایه های پل که درون آب قرار گرفته ،به جزیره ای تنها تبدیل می شود.

قوس دو پایه - الجزایر این قوس زیبایی غیر معمول و شکنندگی فوق العاده ای دارد. ارتفاع طاق 1.9 متر و قوس پا کمتر از ضخامت 15cm است.به نظر شما این قوس تا چند مدت دیگر باقی خواهد ماند؟

پل ارک(Pontd ark)- فرانسه

در جنوب فرانسه و در سینه کش کوه های قدیمی این منطقه، رودخانه آردچ قرار گرفته است.این رودخانه بین مردم محلی از محبوبیت زیادی برخوردار است چرا که توانسته طی سالیان سال،با ایجاد پل منحصر به فرد "آرک" در مسیر خود،منظره ای تماشایی را ایجاد کند.پل آرک با 45 متر ارتفاع و 60 متر پهنا،توانسته به یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری فرانسه تبدیل شود و هر ساله گردشگران زیادی را به این منطقه بکشاند.

 

قوس تپه ماه(Moon hill)-چین

ماه هیل تنها یکی از بسیاری از قوس ها و پل طبیعی موجود در شهرستان Yangshuo ، Guilin استان جنوبی چین است و در این شهر قوس ها و پل های طبیعی بسیاری وجود دارد که انگار قانون جاذبه زمین را به مبارزه می طلبند.

قوس تپه ماه یکی از این قوس های زیباست که به خاطر جنس سخت و محکم سنگ هایی که آنرا ساخته اند،پس از میلیون ها سال همچنان بر جای خود ایستاده است.تپه ماه در بین دیگر قوس های این منطقه به چند دلیل مشهور تر است.از یک طرف اگر از زوایای مختلف به آن نگاه کنید،انگار ماه را در شب های متفاوت تماشا می کنید،گاهی هلال،گاهی نیمه و گاهی قرص کامل...و از طرف دیگر دیواره های این قوس برای ورزش صخره نوردی بسیار مناسب است.شاید به همین دلیل است که بعضی شهر یانگشو را بهشت صخره نوردان می دانند.

قوس لندن(London Arch)- استرالیا

در ایالت ویکتوریای استرالیا ،پارک ملی بندر کمپبل قوس زیبایی قرر گرفته است که نظر همه افرادی را که در نزدیکی ساحل این دریا می ایستند را جلب خودش جلب می کند.این قوس همیشه در معرض تأثیر امواج و جزر و مد اقیانوس واقع شده است.

نکته جالب اینجاست که قوس لندن در ابتدا یک قوس دوقلو بوده اما در15 ژانویه 1990قوسی که به ساحل نزدیک تر بود فرو ریخت.این اتفاق زمانی افتاد که دو بازدید کننده در روی قوس دوم ایستاده بودند.آنها با چشمانی که ترس و وحشت از آنها میبارید منظره فرو ریختن قوس اول را تماشا می کردند.با فرو ریختن قوس اول،آنها روی قوس دوم زندانی شدند و تا آمدن هلی کوپتر و عملیات نجات منظر ماندند.خوش شانسی آنها تا مدت ها تیتر صفحه حوادث روزنامه های استرالیایی بود.

قوس پنجره لاجورد (Theazure window)-مالت پنجره لاجورد قوسی بسیار قدیمی است که میلیون ها سال پیش و پس از فرو ریختن غاری از جنس سنگ آهک بوجود آمد.این قوس در جزیره گزو در مالت واقع شده و یکی از بزرگترین قوس های دریایی وهمچنین یکی از محبوب ترین جاذبه های توریستی این کشور است.پنجره لاجورد با ارتفاع 50متری اش،منظره ای بسیار با شکوه را روی آب های مدیترانه ایجاد می کند.البته پس از سقوط چند تکه سنگ از قسمت بالایی این قوس،دیگر مقامات امنیتی اجازه نزدیک شدن به آنرا نمی دهند،چون تمین زده اند که چند سالی بیشتر از عمرش باقی نمانده است.با این حال هنوز هم ماجراجوهای بسیاری به دور از چشم نیروهای امنیتی خودشان را به نزدیکی این قوس زیبا می رسانند تا آنرا از فاصله ای نزدیک تماشا کنند.

قوس شیپتون ( Shipton s arch ) چین

قوس Shipton یا Tushuk تاش،در منطقه سین کیانگ در غرب چین و در زمین های ناهموار و سنگلاخی"گاشکار" واقع شده است و محلی ها به آن "توشوک تاش" به معنی حفره ای در بهشت می گویند.پیدا کردن این قوس بین ناهمواری های موجود در این منطقه ،کار آسانی نیست و به همین دلیل تا سال 1947 که یک کوهنورد انگلیسی آنرا کشف کرد،ناشناخته مانده بود.جورج شیپتون پس از کشف این قوس ،اسم خودش را بر روی آن نهاد و به همین دلیل این قوس امروزه هم بیشتر با نام شیپتون شناخته می شود.قوس شیپتون که با ارتفاع 365 متری اش مرتفع ترین قوس در جهان است،پس از کشف توسط شیپتون در کتاب رکورد های گینس ثبت شد،اما چون پیدا کردن مجدد آن کار سختی بود و دیگر کسی نتوانست آنرا پیدا کند،از فهرست عجایب جهان حذف شد؛ تا اینکه یک گروه محققان جغرافیای ملی،توانستند پس از یک سفر اکتشافی موفقیت آمیز در سال2000 ، بار دیگر نام این قوس را وارد کتاب رکورد های گینس کنند.

قوس آلوبا-چین

در شمال شرقی چاد و در نزدیکی مرز این کشور با لیبی و سودان،صحرای ساهارا قرار گرفته که قوس های متعددی که دورادور آن وجود دارد معروف شده است.قوس آلوبا یکی از این قوس هاس که در نزدیکی منطقه ای به نام "انیدی" واقع شده است.ین قوس طبیعی شگفت انگیز توانسته پس از پل رنگین کمان ،از دیگر قوس های دنیا پیش بیفتد و با 77متر پهنا،دومین قوس عریض جهان باشد.البته آلوبا بیشتر با ارتفاع 120متری اش معروف شده تا با رتبه دومی که بین قوس های عریض جهان دارد.با این حال ماجراجوهای زیادی برای تماشای این قوس منحصر به فرد،رنج سفر به صحرای ساهارا را به جان می خرند و خودشان را به این منطقه می رسانند.

ظریف طاق یا قوس شکننده(Delicatee arch)- ایالت یوتا، ایالات متحده آمریکا

ظریف طاق یکی از قوس های مشهور دنیاست که در میان قوس های باغ ملی(ایالت یوتا، ایالات متحده آمریکا) سکنی گزیده است.پارک ملی قوس های یوتا شامل بیش از 2000 قوس و پل طبیعی است که قوس شکننده با 16 متر ارتفاع،مشهور ترین قوس این مجموعه است.

جالب است بدانید که این قوس تا سال1929 در محدوده اصلی پارک نبود اما وقتی وسعت پارک را در سال 1938 افزایش دادند،این قوس هم به مجموعه قوس های دیگر افزوده شد.در سال 1950 مسوولان این پارک ملی،برای در امان ماندن قوس شکننده از فرسایش،آنرا با پلاستیکی شفاف پوشاندند.اگر چه نتوانستند به خوبی طرحی که از قبل ریخته بودند پیش بروند،اما مطمئنا با این کار بر عمر این قوس اضافه کردند.چون از 40 سال پیش تا کنون 43 قوس در این پارک ملی فرو ریخته است.

این صخره دارای یکی از مرموزترین قوسهایی است که تنها روزگار سپری می کند و به همین دلیل در ایالت یوتا به سمبلی تبدیل شده است.

کمان طبیعی هزار چشم – افغانستان(ولايت باستاني بامیان)

این سازه طبیعی که "هزار چشم" نام دارد، ۳۰۰۰ متر بالا تر از سطح دريا قرار دارد و يكي از بلند ترين كمان هاي طبيعي جهان به حساب مي آيد.اين كمان طبيعي " در ولايت باستاني باميان" و توسط دو نفر از محققين جامعه حفاظت از حيات وحش آمريكا در سال 2010 كشف شد. عرض اين كمان 64 متر است و دوا زدهمين كمان طبيعي جهان به شمار مي رود.این کمان طبیعی یکی از زیباترین شاهكارهاي طبيعت مي باشد که تا به حال کشف شده است.

موارد بالا همه از جمله کمان های منحصر به فرد و معروف می باشند.

 

و اما در ایران...

قوس طبیعی-ایران(استان خراسان)

 

این پدیده طبیعی منحصر به فرد در منطقه خضری دشت بیاض از توابع قائن استان خراسان قرار دارد و با حدود یک ساعت راهپیمائیی سبک می توان به پای آن رسید.

قوس طبیعی-ایران(استان خوزستان)

این پل در جاده بهبهان به بندر دیلم درحدود 20 کیلومتری بهبهان در استان خوزستان در جنوب غربی ایران قرار دارد.این نقطه مکانی عمومی جهت پیک نیک افراد محلی است.

امیدوارم کوهنوردان و گردشگران بتوانند از دیگر قوس های طبیعی که در ایران وجود دارد ما را مطلع نمایند.

 

چگونگی شکل گیری کمان های طبیعی

این شکل مراحل وچگونگی تشکیل کمان ها را نشان می دهد:

 

1- ترک هایی عمیق به داخل لایه های سنگ های ماسه ای نفوذ می کنند .

2- صخره ها در معرض فرسایش قرار گرفته و ترک های سطح آنها بزرگ می شوند و دیواره های کم پهن سنگ ها یا تیغه های ماسه ای از هم جدا می شوند.

3- سرما و گرمای متناوب باعث خرد شدن و پوسته پوسته شدن سنگ های ماسه ای خلل و فرج دار شده و سرانجام تیغه ها از وسط بریده می شوند.

4- این گودال ها به تناسب سقوط سنگ ها و فرسایش در اثر آب و هوا بزرگ شده و به کمان تبدیل می شوند.کمان ها نهایتا فرو می ریزند و از بین می روند و فقط پایه ها باقی می مانند که به مرور زمان فرسایش خواهند یافت.

 

بعضی پل های طبیعی که به شکل کمان هستند بر اثر جریان آب که باعث فرسایش و نفوذ به داخل صخره و کندن لایه های زیری می شود ،تشکیل شده اند.

بعضی پل های طبیعی از غار های طبیعی آهکی پدید می آیند. بدین صورت که 2 چاله فرو میریزد و لبه های سنگ در بین آنها باقی می ماند. با گذر زمان 2گودال به هم وصل می گردند.

بعضی هم در اثر وزیدن باد های تند و متواتر که باعث می شود تا سطوح سنگ ها تراشیده و ساییده شود و بالاخره سوراخی در آن بوجود آمده و در نهایت شکل یک طاق یا کمان بگیرد ،به وجود آمده اند.

و در جاهای محدودی مثل شکل زیر این کمان های طبیعی به پل طبیعی تبدیل گشته اند چرا که بر روی آنها جاده وجود دارد.

در پایان عکس تعدادی دیگر از این کمان ها آورده شده است:

"bulgaria-devetaskapestera"

 

"corsica-loverock"

 

"denmark-drangarnir"

"iceland-hvitserkur"

"india-zanskar"

india-zanskar

"indonesia-baliseaarch"

indonesia-baliseaarch

"ireland-bridgeofross"

ireland-bridgeofross

"japan-nabetsuriiwa"

japan-nabetsuriiwa

"northireland-whiterocks"

"poland-diorama"

poland-diorama

"sardinia-italy"

sardinia-italy

"sweden-lergravsporten"

sweden-lergravsporten

"ukraine-goldengate2"

ukraine-goldengate2

"wales-pistyllrhaeadr1"

wales-pistyllrhaeadr1

منابع مورد استفاده:

www.naturalarches.org

http://www.answers.com

http://bokhdinews.org/

http://theourworld.com/stone-of-arc-amazing-natural-arches/

http://fa.vhv.vn/vhv

 

http://www.iranvij.ir/

سایت هم طناب

مجله شماره 114سرنخ همشهری

گردآوری و ترجمه:پگاه جمالیان