شهرستان سپیدان با مساحت تقریبی ۲۵۵۸ کیلومتر مربع بین ۳۰/۵۲ درجه طول و ۴۴/۳۰ درجه عرض جغرافیایی با ارتفاع متوسط ۲۲۲۵ متر از سطح دریا در شمال استان فارس قرار دارد .این شهرستان به مرکزیت اردکان بوده و از شمال به استان کهکیلویه و بویر احمد و شهرستان اقلیدواز شرق به مرودشت واز جنوب به شیراز و از غرب به شهرستان ممسنی محدود میشود . سپیدان در ۷۰ كیلومتری شمال شیراز واقع است.

تنها پيست اسكي جنوب ايران در فاصله 5 كيلومتري شهر اردكان در حاشيه جاده آسفالته اردكان – كمهر واقع است. ريزش زياد برف در زمستان كه گاه ارتفاع آن به 3 متر مي رسد موجب ساخت دو پيست اسكي به نام هاي «شكرك» و «سه چاه» است كه يكي توسط اداره تربيت بدني و ديگري توسط بخش خصوصي اداره مي شود و امكاناتي از قبيل با لابر و وسايل لازم و ديگر امكانات مورد نياز علاقه مندان و مراجعين به پيست، در اين منطقه فراهم شده است.

برم فيروز واقع در شهرستان سپيدان و در فاصله حدود 100 كيلومتري شيراز واقع شده است . درياچه برم فيروز يكي از نقاط ديدني استان فارس است كه ديدن آن براي كساني كه توانائي يك كوه پيمائي نيمه سبك و حدودا 2 ساعته را دارند خالي از لطف نيست .برم فیروز (بر طبق جلسه هیات وزیران در فارس)به عنوان یکی از مناطق نمونه گردشگری فارس تعیین گردیده است.کوهنوردان فارس همه ساله در هفته آخر اردیبهشت ماه که سالگرد اولین صعود

ایرانیان به اورست است به این مکان زیبا می آیند.

راه ماشين رو براي دسترسي به اين درياچهوجود ندارد. دریاچه برم فیروز در ارتفاع 3335 متری ارتفاعات برم فیروز واقع شده و در فاصله10کیلومتری از کهمر و 14 کیلومتری از شهرستان سپیدان و در شمال شرقی شکرک واقع شده است. اين درياچه زيبا، در ارتفاعات حاشيه شمال شهر اردكا ن و در كنار جاده اردكان – كمهر - مارگون واقع است.

برم در لغت به معنی محل جمع شدن آب میباشد و فیروز از رنگ فیروزه ای دریاچه گرفته شده است.در این محل در فصول گرم سال و هنگام آب شدن برفها تشکیل دریاچه ای میدهد. دریاچه 2الی 2.5متر عمق دارد.

این مكان بدليل طبقه بندي هارد پن زيرين آن در تمامي سال داراي برمي است كه مملو از آب است و يك درياچه زيبا را تشكيل داده است. در طول زمستان بدليل سرماي زياد پوشيده از برف است وبه دلیل برف زیاد سطح آن کاملا نامشخص و یخ زده می باشد.براي ديدن آن اواخر ارديبهشت تا اواخر خرداد پيشنهاد ميشود که سرمای منطقه کم شده و هم هنوز خیلی به سمت گرما نرفته ایم و اینگونه می توان زببائي هاي طبيعت را بیشتر نظاره گر بود .درياچه اي پر آب در يك طرف ، برف زیبایی که نیمی از دور دریاچه را سفید کرده است و در کنار نیمی دیگراز دریاچه گل و سبزه وجوی های کوچک و زیبایی که از دریاچه منشا گرفته اند و همچنین كوه هاي اطراف پوشيده از برف ، همه و همه منظره های زیبایی را بوجود می آورند.

چشمه ای نیز در کنار دریاچه وجود دارد.

منطقه دشت برم فیروز دارای محیط مناسبی جهت توقف و بر پا کردن چادر می باشد .

اما به دلیل سرد بودن منطقه و احتمال وزش باد بهتر است وسایل لازمی چون لباس گرم و کلاه و دستکش را همراه خود داشته باشیم.در زمستان نیز با توجه به وجود برف زیاد و یخبندان احتیاج به امکانات خاص و لوازم صعود زمستانه خواهیم داشت.

میتوان با انداختن قایق بادی در در داخل دریاچه چرخید.

پس از دیدن دریاچه میتوان به قله برم فیروز صعود نمود.دریاچه برم فیروز به فاصله 3کیلومتری از این قله قرار دارد.قله برم فیروز دومین کوه بلند از رشته کوه های دنا در فارس است.قله برم فیروز با ارتفاع 3635 متر از سطح دریا دارای دور نمای منحصر به فردی از قلل زیبای استان فارس و کوهگیلویه بویر احمد است كه از فراز این کوه، قلل پوشیده از برف دنا – بل و ..... خود نمایی می کنند. در هنگام صعود ابتدا به قله قلات گرد میرسیم و سپس به برم فیروز یا ریز بلند(البته اسم اصلی قله ، فیروز است و بکار بردن قله برم فیروز اشتباه لفظی است) و پس از آن به قله میون قلات و سپس به مروارید خواهیم رسید. 3 گردنه این قله ها را از هم جدا می کند.

قله زیبای رنج نیز با ارتفاع 3960متر در شمال دریاچه واقع است.

دامنه های شکرک نیز از آنجا نمای زیبایی داشته وبلندترین قله آن یعنی قوچ خوس به ارتفاع 3850متر مناسب اسکی است.وقتی از دریاچه به سمت دشت شکرک نگاه می کنیم به ترتیب از چپ قله های مرغنج،قوچ خوس و کرسم لو را می بینیم.قله های آهنگری و مینه دان نیز در پشت این قلل نامبرده واقع اند.

سنگ های منطقه از جنس آهک و مارن(مخلوط سیلیس و آهک) میباشند. چندین مسیر جهت رفتن به این منطقه زیبا وجود دارد(حدود 17 مسیر)که به برخی از آنها اشاره می کنیم:

1- شروع مسيرصعود از دشت سه چاه واقع در جاده پيست اسكي پولاد كف مي باشد(3حلقه چاه در این دشت وجود دارد).این جاده با ارتفاع 3100متر بلندترین نقطه در جاده های استان فارس است.

بنابر اين پس از رسيدن به سپيدان به طرف پيست اسكي پولاد كف مي رويم و از دشت سه چاه مسير صعود را شروع مي كنيم .پناهگاه برم فیروزدر این مسیر قرار دارد و پایین پناهگاه جاده آسفالت است.

مسیری کم شیب که از میان دشت های زیبایی می گذرد ولی نسبتا صولانی تر است.در انتهای مسیر هم می توان مستقیم از طرف راست به سوی خط الراس رفته و به قله رسید یا می توان ابتدا ارتفاع را کم کرد و به دریاچه رسید و بعد از آن به طرف قله رفت.

2- راهدار خانه و دشت شکرک و از روبروی پیست اسکی پولاد کف که مسیری کوتاه ونرمال بوده و دارای رچ است ولی شیب آن از مسیر شماره 1 بیشتر است. با زمانی کمتر از 2 ساعت می توان مستقیما به دشت برم فیروز وسپس به دریاچه رسید و پس از آن در صورت تمایل قله را صعود نمود.در این مسیر 2چشمه وجود دارد.چشمه اول در ابتدای مسیر و در ارتفاع 2890 متری و چشمه دوم تقریبا 75متر بالاتر از چشمه اول قرار دادر.(عکس های این مسیر در گزارش روز کوهنورد30/2/1390 موجود می باشد)

3- در منتهی علیه سمت راست مسیر شماره 2 دره ای قرار دارد که مستقیما و بدون عبور از دریاچه به قله قلات گرد میرسد.

4- پس از پیست و در جاده کمهر دره ای به نام دره گل قرار دارد .چشمه گل نیز در آن واقع است.بعضی چشمه گل را چشمه مروارید نیز می نامند.این مسیر جهت رسیدن به دریاچه استفاده نمی شود بلکه بعد از دیدن دریاچه ،می توان از این مسیر بازگشت.

5- بعد از دره گل قرار دارد و آنرا دره مروارید می نامند که چشمه مروارید اصلی در آن قرار دارد.

این مسیر نیز به دلیل شیب نسبتا زیاد آن جهت رسیدن به دریاچه استفاده نمی شود بلکه بعد از دیدن دریاچه ،می توان از این مسیر بازگشت.این مسیر طولانی تر از مسیر دره گل است.

مسیری زیبا جهت کوهپیمایی و همچنین سنگ نوردی است.

اگر بخواهیم پس از دیدن دریاچه از این مسیر برگردیم میتوانیم در قسمتهایی از دره که پوشیده از برف است سر بخوریم و لذت برف و لیز خوردن روی آنرا در اردیبهشت ماه تجربه کنیم.

و در نهایت به 4 تنگ میرسیم که چندین چشمه در آن قرار دارد و مبنای چشمه های دره مروارید می باشد.

و مسیر پایانی دره مروارید که به جاده میرسد.

در واقع مسیر های اصلی ونرمال جهت رسیدن به برم فیروز ،مسیر های شماره 1و2 هستند. با گذشت زمان و گرم شدن هوا برف های کنار دریاچه آب شده و آب دریاچه نیز کاهش می یابد و نهایتا خشک می شود.

در فصول گرم که پیست اسکی خالی از برف بوده ومشتری ندارد با توجه به قطع کردن برق دکل آنتن دهی از تلفن همراه نمی توان در منطقه استفاده نمود.ولی در فصول سرد و پر برف در منطقه آنتن دهی موبایل داریم.

با دوچرخه،اسب و موتور نیز به دریاچه می آیند.

در منطقه برم فیروز و سپیدان عده ای از طوایف قشقایی،کشکولی بزرگ و کشکولی کوچک زندگی می کنند که به گویش های ترکی ،لری و فارسی سخن می گویند.

عشایر نیز در ابتدای مسیر ،میانه مسیر و نیز در کنا دریاچه زندگی می کنند.

پوشش گیاهی منطقه شامل گیاهان بوته ای ،گون و بدون وجود درختان سایه دار است.گل لاله،حسرت،گونه هایی از فرفیون ،پونه ،پیاز وحشی ،جاشیرو بن سرخ نیز در منطقه فراران هستند.

پوشش جانوری منطقه شامل:پستانداران کوچک مانند موش و خرگوش و پستانداران بزرگ جثه ای چون گرگ،کفتار،روباه ،شغال و خرس و نیز حشرات بسیاری از جمله کفشدوزک را در منطقه می توان دید.با گرم شدن هوا سنجاقک های زیبا ودر انواع رنگ ها در کنار دریاچه به چشم می خورند.

گزارش برنامه برم فیروز در روز کوهنورد

تاریخ اجرا :1390/02/30

امسال نیز در استان فارس همچون سال های گذشته و به مناسبت سالگرد صعود ایرانیان به اورست ، برنامه صعود مشترک تمامی گروه های استان به برم فیروز اجرا شد.

در ساعت 6 صبح از پارک خلدبرین و با یک دستگاه اتوبوس به سمت سپیدان حرکت نمودیم و در مسیر اسامی ،کارت های بیمه و کارت های عضویت کلیه اعضا چک شد.چند نفر با قرار قبلی در طول مسیر سوار شدند و یک توقف 10 دقیقه ای هم در شهرستان اردکان داشتیم.ساعت 9 به ابتدای مسیر رسیدیم .چادر عشایر نیز در ابتدای مسیر به چشم می خورد.

پس از نرمشی سبک جهت گرم کردن بدن از مسیر راهدار خانه شکرک (روبروی پیست پولاد کف) شروع به صعود نمودیم.صعود از سمت جنوب شرقی برم فیروز آغاز شد.در همان ابتدا یک چشمه و منبع آب وجود داشت(ارتفاع:2890متر).

در طول مسیر بسیار منظم طی طریق می کردیم و مربی محترم آقای رحمان ستایش سر قدم و آقایان خسروی و همتایی در انتهای صف بودند و به وضعیت کل گروه در طول مسیر دقت داشتند.

به دلیل روز کوهنورد ،مسیر بسیار شلوغ بود و از همه استان به منطقه برم فیروز آمده بودند ولی همه در صف های منظم حرکت می کردند.

پس از مدت کوتاهی به یک چشمه دیگر (75متر بالاتر از چشمه اول) که در همان ابتدای مسیر قرار داشت رسیدیم و آنجا کمی استراحت کردیم و دوباره به حرکت خود ادامه دادیم.

کم کم شیب بیشتر می شد و هوا هم نسبتا گرم بود اما قابل تحمل.همچنان به راه خود ادامه دادیم.دو بار دیگردر طول مسیر استراحت کردیم .

پس از تمام شدن شیب به دره ای کوچک رسیدیم که قسمت هایی از آنرا برف پوشانده بود و برخی کوهنوردان در حال استراحت در کنار برف ها بودند.

پس از عبور از این دره کوچک دوباره شیب ملایم و کوتاهی را طی کردیم و دریاچه زیبای برم فیروز نمایان گردید.(ارتفاع:3335متر)

زمان صعود با توجه به شیب مسیر و شدت گرما نیاز به استراحت افراد به 3 ساعت و سی دقیقه رسید.

آنتن دهی موبایل فقط در بالای دریاچه بود.

کوهنوردان زیادی در کنار دریاچه به چشم می خوردند و هر لحظه تعداد آنهایی که به دریاچه می رسیدند بیشتر می شد.افراد زیادی نیز در کنار دریاچه چادر برپا کرده بودند.

گروه محمد اوراز لارستان با ساختن آدم برفی و نواختن دف حس و حال جالبی به محیط داده بود.

عده ای نیز با موتور به دریاچه آمده بودند و با موتور روی بر فها و نیز در کنار دریاچه حرکت می کردند و آرامش منطقه را بر هم میزدند.

ساعت 13:00بعد از رسیدن به دریاچه حدود 1 ساعت استراحت کردیم و ناهار خوردیم.در امتداد هم نشستیم و یک سفره انداختیم و از مصاحبت و همدلی یکدیگر لذت بردیم.بنر گروه را نیز در کنار خود و روی برف ها نصب نمودیم.

پس از ناهار در کنار هم عکس گروهی همیشگی را انداختیم.

سپس دور دریاچه گشتی زدیم و از زیبایی های آن لذت بردیم.امسال جای عشایر در کنار دریاچه خالی بود.

عده ای مشغول نیایش بودند.

جوی های کوچک و زیبایی از دریاچه روان بودند و از کنار سنگ ها ،چشمه های موقتی از آب شدن برف ها به راه

افتاده بود.

دور تا دور دریاچه سبز و پر از گل های زرد و بنفش بود.

قایق سواران درحال چرخیدن در دریاچه بودند.

و فردی در حال نواختن نی در کنار دریاچه بود.

نمای دریاچه از همه طرف بسیار زیبا و دل انگیز بود.ضخامت برف کنار دریاچه به بیش از یک متر میرسید.

عده ای در حال برگشت از دریاچه بودند.

و این هم شاید کوچکترین کوهنوردی که به همراه پدر و مادرش به دریاچه آمده بود.

قبل از رفتن کمی از آشغال های دور دریاچه را جمع کردیم تا شاید اطراف دریاچه کمی تمیز شود و شاید درسی باشد برای کسانی که بدون توجه زباله های خود را در طبیعت می ریزند.

پس از آن آموزش صعود در برف توسط آقای چالاک و رحمان ستایش صورت گرفت.ابتدا مسیر به صورت زیگزاگ و توسط بغل کفش صعود و سپس به صورت مستقیم و با نوک کفش برف کوبی انجام گردید وهمچنین یاد گرفتیم که باتون باید به سمت کوه باشد و نه دره.پس از آن ما نیز تمرین کردیم و پشت سر هم به بالای برف ها صعود کردیم.

سپس آقای رحمان ستایش در مورد قلل اطراف توضیحاتی برای ما دادند که این توضیحات در قسمت ابتدایی گزارش آورده شده است.

و این هم آخرین نگاه ما به دریاچه زیبا ی برم فیروز قبل از برگشتن.

سپس در ساعت14:30 شروع به فرود (از همان مسیر صعود)از کوه نمودیم.

با رسیدن به همان دره کوچک دیدیم که به خاطر گرمای هوا وآب شدن برف ها جوی کوچکی از زیر برف ها روان شده است.

به راه خود ادامه دادیم.

پوشش گیاهی مسیر شامل :بن سرخ،پونه،گونه هایی از فرفیون ،گل حسرت ،گون و...

ساعت 15:40در کنار چشمه استراحت کرده و از آب چشمه نوشیدیم.

سپس به طرف پایین و به سوی دشت شکرک حرکت کردیم.

.پس از مدتی به چشمه ابتدای مسیر رسیدیم.در آنجا نیز از آب بسیار خنک چشمه استفاده کرده و لذت بردیم.

پایین مسیر نیز بسیار زیبا و سبز بود.

حدود ساعت 16:30 به پایین مسیر رسیدیم و سوار اتوبوس شدیم و به سمت پیست پولاد کف رفتیم و پس از استراحتی کوتاه و دیدن این منطقه دوباره سوار اتوبوس شده و به سمت شیراز حرکت نمودیم و در ساعت 19:30 به شیراز رسیدیم.

تعداد نفرات برنامه:34نفر از اعضا باشگاه و13نفر مهمان از شرکت تولید برق فارس

سرپرست برنامه:محمد رضا چالاک

مسئول فنی برنامه:محمود رضا همتایی

مربی:محمد رضا رحمان ستایش

هزینه برنامه:هر نفر 5000تومان

گزارش های کتبی برنامه اجرا شده از:پگاه جمالیان،زهراتقدسی،اکرم بزرگیان،حسام مهجور،کاظم گرامی شیرازی،لیلا صمیمی

گرد آوری و تدوین گزارش برنامه:پگاه جمالیان

عکس های برنامه:پگاه جمالیان،محمد رضا چالاک،فریدون خسروی