بنام ایزد یکتا

گزارش بیست وپنجمین و بیست و ششمین صعود طرح سی و یک قله

 چکاد اَورین و کمال بلندترین قله استانهای آذربایجان غربی و شرقی

تیم چکاد باشگاه شیراز جوان

از تاریخ 12/3/1400 لغایت 16/3/1400

معرفی منطقه : چکاد اَورین(۳702 متر) در استان آذربایجان غربی، شهرستان خوی ، بخش مرکزی- دهستان فیرورق واقع شده است و بلندترین قله و یکی از با شکوه ترین جاذبه های گردشگری استان می باشد. بعد از کوه آرارات، این کوه بلندترین کوه این منطقه محسوب می‌شود. از وجود برخی چشمه‌های آب گرم در دامنه این کوه، و سنگ‌های گدازه بیرونی اطراف کوه، کاملاً واضح است که این کوه آتش فشانی خاموش است که هنوز درون گدازه‌هایی در آن در حال فعالیت جزئی هستند. این کوه از زیبایی و وقار خاصی برخوردار است؛ که دور نمایی بسیار زیبا داشته و از کیلومترها دور نماد شهر خوی است. بیش از نود درصد ابرهای باران زا، بویژه در فصل بهار از پشت کوه اورین پدیدار می‌شوند و تا میانه تابستان همیشه برف‌های قله آن، این کوه را در چشم مردم شهرش روسفید و سر بلند می‌کند. این کوه آخرین کوه مرتفع مرز ایران با کشور ترکیه است و از شهر بندری بند ماهی در شرق  دریاچه وان ترکیه، نیز به همین زیبایی قابل دیدن است.

این کوه بین دشت الند و دره قطور قرار دارد؛ که از ۲ قله اورین کوچک ۳۴۱۷ متر و اورین بزرگ۳۷۰۲ متر تشکیل شده‌است. اورین کوچک به حالت تپه ماهور است اما اورین بزرگ حالت قله‌ای و نماد زیبا تری دارد. فاصله بین اورین کوچک و بزرگ دو کیلومتر است. طبق اندازه‌گیری دقیق فدراسیون کوهنوردی ایران ارتفاع دقیق کوه اورین خوی بام استان آذربایجان غربی ۳۷۰۲متر می‌باشد تعویض و اصلاح تابلوی این کوه در مورخ 21/۷/96 در آستانه هفته تربیت بدنی و روز کوهنورد توسط گروه کوهنوردی جهان پهلوان پوریای ولی و همراهی رئیس هیئت کوهنوردی شهرستان خوی برراس این قله نصب گردید .

این کوه منتهی الیه غربی قشون شاه اسماعیل در جنگ چالدران بود و جنگ چالدران از آن به این طرف تر صورت نگرفت ، این کوه به نام های “زکی داغ” و”محمد آقا” نیز معروف است.تلفظ اصلی این قله “Urin”  می باشد. “Urin”تغییریافته اوگرین “Ugrin”-لغتی به زبان کردی-به معنای آتش می باشد.قله اورین کوچک(۳۴۱۰ متر) در شرق این قله ودر فاصله ۲ کیلومتری آن واقع است. در شمال این قله روستای “کوچک” در شرق این قله روستای “حصار” در جنوب روستای “گوگرد” و در غرب روستای” شریف آباد” قراردارد.

فاصله افقی(هوایی) قله تا شهر خوی ۳۳کیلومتر وتا مرز ترکیه ۲۲ کیلومتر می باشد.مسیر اصلی صعود از شهر خوی با گذشتن از روستاهای “پسک”،”آغاسی کندی” و “داش پسک “تا روستای “بدلان” به طول ۳۴ کیلومتر جاده آسفالته بوده واز روستای “بدلان” تا روستای “حصار” ۹ کیلومترجاده خاکی است که در بعضی از نقاط دارای شیب بسیار تند می باشد.

روستای “حصار” (مبدا صعود) دارای اهالی کردزبان است. طبیعت روستای حصار بسیار بکر و کوه‌هایش پوشیده از علف و گیاهان سر سبز و مرتعی بسیار زیبا است. با توجه به بارش مناسب برف وباران ،این منطقه بسیار سرسبز بوده ودر ارتفاعات بالای آن، آبگیرهایی به نام “گل”(gul) وجود دارد و بزرگترین آنها “گللر” نام دارد.

زمان مناسب صعود از اواسط خرداد تا اواخر شهریور می باشد. این منطقه ازتنوع گیاهی فراوانی برخوردار است و گیاهان دارویی و خوراکی همچون کاکوتی،زیره،موسیر،گل ماهور و گلهای وحشی رنگارنگ به وفور یافت می شود.جانپناه کوهنوردی اورین یک کیلومتر تا روستا فاصله دارد. این پناهگاه مجهز به تخت خواب و یخچال و گاز و وسایل پخت و پز می‌باشد. اختلاف دما در اورین با شهر بین ۷ تا ۱۰ درجه است. صعود به آن هموار بوده و مسیر صخره‌ای در راه صعود وجود ندارد.

در مسیر صعود رودها و جویبارهای زیبایی که از ذوب برف‌های اورین ایجاد شده‌اند به همراه دشت‌های آلاله و بابونه بسیار شیرین و گوارا است که رنج صعود را از انسان دور می‌کند. اکثر نزولات آسمانی آذربایجان غربی از رطوبت دریای سیاه در شمال ترکیه ناشی می‌شود. در بهار و تابستان، بعد ازظهر احتمال بارندگی در اورین بسیار زیاد است. فاصله بین پناهگاه تا قله در حدود 7 کیلومتر است. در کنار پناه گاه، معبر تنگ و خطرناکی قرار دارد که مسیر ایلات روستای قیل لی است که تا ارتفاع ۳۰۰۰ متر، کنار دامنه و حوضچه اوری و استفاده از این معبر در کل توصیه نمی‌شود. برای تماشای طبیعت بکر اورین و دیدن سر سبزی‌های آن بهترین زمان صعود ۲۰خرداد به بعد است چرا که به علت برودت هوا، بهار دو ماه دیر تر از شهر خود را نمایان می‌کند .

 مسیرهای اصلی صعود  :

۱)      مسیر شرقی : روستای حصار – دشت حصار- آبگیر گللر- قله اورین

۲)      مسیر جنوبی: روستای گوگرد – یال جنوبی- قله اورین

۳)      مسیر غربی:روستای شریف آباد- یال غربی – قله اورین

۴)      مسیر شمالی: روستای کوچک-یال شمالی-قله اورین

مسیر نرمال مسیر شرقی می باشد و اکثرا از این مسیر اقدام به صعود می شود.برای صعود زمستانه غالبا از مسیر جنوبی استفاده می شود.

قله کمال : با نام محلی قوچ گولی، مرتفع ترین قله رشته کوه سهند و قله شاخص استان آذربایجان شرقی است. رشته‌کوه سهند یکی از مهم‌ترین کوه‌های آتشفشانی خاموش ایران به‌شمار می‌رود به دلیل انبوهی گیاهان، چمن‌زارها، گلزارها و شقایق‌های صحرایی و آلاله‌ها و شبدر ، یونجه و مراتع در آن به عروس کوه‌های ایران مشهور شده‌است؛ چراکه سطح تمام مناطق این رشته‌کوه پوشیده از سبزه‌ است. سهند در باورهای آیینی اسطوره شناسی جایگاه برجسته‌ای دارد، به نظر برخی از محققان کوه سهند همان کوه اسنوند است که در اوستا آمده و زرتشت در آنجا با الهه آبها گفتگو کرده است. سهند رشته‌ای از جبال البرز است که در شمال مراغه و از غرب به شرق کشیده شده است .

روستای مشهور ليقوان و درجنوب روستای ثمر خزان قرار گرفته است. دامنه های شمالی قوچ گلی با شيب ملايم به وسيله كوههای يانوق داغ (كوه سوخته) به جلگه تبريز منتهی ميگردد.در جبهه شمالی سهندكوههای بويوك داغ،ليقوان داغ، بركت داغی،دميرچی داغ، زری داغ،الوان داغ، موتال داغ و قوچ گلی داغ واقع شده كه مشرف به جلگه تبريز و بستان آباد می باشند .کوه‌های کمال، جام، سهند، سلطان، دمیرلی، آغ‌داغ، موتال داغی، شیر داغی، حرم داغی، گیرو داغی، آتاشان و درویش از مهم‌ترین قلل رشته‌کوه سهند محسوب می‌شوند. در دامنه‌های کوهستان سهند، زیباترین دره‌های آبرفتی همراه با روستاها، باغ‌ها و کشتزارها، جلوه‌هایی شگفت پدیدآورده است. جبهه شمالی سهند مشرف به جلگه تبریز و بستان آباد قله های کمال(قوچ گولی)، بویوک داغ، ارونه کوه، بوز داغ، متال، دمیرلی و ... واقع شده اند که مرتفع ترین بخش کوهستان سهند را تشکیل می دهند. قله های جنوبی سهند همگی مشرف به جلگه مراغه هستند.

در دامنه‌های کوهستان سهند، زیباترین دره‌های آبرفتی همراه با روستاها، باغ‌ها و کشتزارها، جلوه‌هایی شگفت پدیدآورده است کوهستان سهند بعد از سبلان یکی از بزرگ‌ترین و مهمترین برجستگی‌های آذربایجان و از معروفترین کوه‌های آتشفشان و خاموش ایران است که در ۵۰ کیلومتری جنوب تبریز قرار گرفته‌است. رودهایی که از سهند سرچشمه می گیرند به آبگیرهای دو حوضه دریاچه ارومیه و دریای خزر میرزند.مهمترین رودخانه های جاری از سهند عبارتنداز:  اوجان چایی ، سیداوا چایی ، صوفی چایی ، لیوان چایی ، زینجانا چایی، اوسکو چایی،توفارقان چایی، قالا چایی، موردی چایی، لیلان چایی، قرانقو چایی . آب و هوای منطقه قلمرو کوهستان سهند مانند سایر مناطق کوهستانی تابع عواملی چون عرض جغرافیایی، ارتفاع، عوارض پستی بلندی، قرار گرفتن در معرض وزش بادها، وجود دریاها و دریاچه های بزرگ، فشار جریان هوا و بارندگی می باشد.

ناحیه کوهستانی سهند دارای آب و هوای سردسیری است و مقدار بارش آن در قله ها 500 الی 600 میلی متر و در اطراف 300 تا 500 میلی متر می باشد. از نظر تقسیم بندی فصول از یک نظم خاصی پیروی نمی‌کند و مانند مناطق جلگه‌ای نمی‌باشد. مدت زمستان طولانی هشت ماهه و فصل گرما کوتان مدت است. وجود ۱۸۵ ‪ گونه پرنده بومی و مهاجر ، وجود پستانداران متعدد و گونه‌های متنوع و نادر گیاهی و آبزی ، دامنه سهند و جلگه‌های آن را به زیستگاهی مهم برای حیات وحش تبدیل  کرده است

گزارش برنامه :

    طبق برنامه ریزی قبلی ، همنوردان تیم چکاد به سرپرستی جناب آقای استاد زره پوش روز چهرشنبه 12 خرداد 1400 راس ساعت 17 در پارک خلدبرین تجمع نموده با یک دستگاه اتوبوس اسکانیا وی آی پی به سمت دروازه قرآن حرکت نمودیم. گروه متشکل از 13 آقا و پنج بانو پس از حرکت از شیراز و عبور از شهرهای مرودشت ، سعادت شهر صفاشهر ، در آباده نمودیم .سپس از شهرضا به سمت اصفهان ، ساوه ، بویین زهرا ، قزوین در ابهر برای صرف صبحانه توقف کردیم. سپس به استان آذربایجان شرقی رسیدیم و در شهر تبریز برای صرف نهار توقف کردیم . پس از آن حرکت را ادامه دادیم تا به استان آذربیاجان غربی رسیدیم و نهایتا به شهر زیبای خوی رسیدیم و به دلیل نبود ایستگاه پلیس راه به سمت اتوبان سلماس ، ارومیه رفتیم و مدتی را بدین ترتیب از دست دادیم .

مجددا به خوی برگشتیم و پس از خرید مواد غذایی مورد نیاز و سوار کردن همنورد گرامی آقای مهندس قائدی و مهمان گرامیشان به سوی روستای پسک سفلی حرکت کردیم . بعد از عبور از روستاهای آغاسی کندی و داش پسک به روستای بدلان رسیدیم . این جاده به طول ۳۴ کیلومتر جاده و بعضا جنگلی آسفالت بود . در روستای بدلان 2 وانت با هماهنگی قبلی آقای قائدی در انتظار ما بودند . مسیر 9 کیلومتری صعب العبور خاکی به طول 9 کیلومتر به روستای حصار را هنگام غروب طی کردیم و علی رغم تاریکی شب مبهوت زیبایی‌های دره ها جاده شدیم . در نهایت ساعت 21:30 وارد روستا شدیم و طبق هماهنگی قبلی با مسئولین هیات کوهنوردی شهرستان خوی جهت مجوز صعود ، معارفه لازم با پاسگاه روستا انجام گردید. 

برای شب مانی منزلی که از قبل آقای قائدی تدارک دیده بودند را تحویل گرفتیم  .پیش از خواب  برنامه صعود را با همنوردان مرور نمودیم و مقرر شد ساعت 4 صبح به سمت قله حرکت کنیم . ساعت 4 صبح همگی بیدار شده و بعد از آمادگی ساعت 5 از منزل راه افتادیم . پس از چند دقیقه در تاریکی شب جاده خاکی منتهی به جانپناه را پیدا نموده و در نهایت ساعت  5:20 بامداد جمعه 14 خرداد همه همنوردان در یک خط بصورت منظم از جانپناه با سرقدمی استاد زره پوش و گروهداری جناب لکزاده به سمت قله رهسپار شدیم . دمای هوا در حدود 12 درجه سانتی گراد همراه با کمی وزش باد بود .  این مسیر به دو راهی جاده و مسیر پاکوب میرسد که نهایتا هر دو به دریاچه و آبگیر گلل می روند . پس از طی 4700 متر ساعت 8 صبح به دریاچه رسیدیم و استراحتی کوتاه انجام دادیم . ارتفاع آبگیر 3140 متر میباشد که با احتساب نقطه شروع حدود 850 متر از صعود انجام گردید .پس از آن مسیر از یال منتهی به قله را ادامه داده تا به آبپخش رسیدیم در اینجا قله آرارات کاملا نشخص می باشد .

بادی در حدود 40 کیلومتر در حال وزیدن بود و پس از استراحت مسیر پر شیب همراه با سنگ ریزه را ادامه دادیم و در نهایت ساعت 9:45 دقیقه به قله رسیدیم .  شیب قبل از قله حدود 35 تا 50 درجه می باشد. زیبایی محسور کننده طبیعت اطراف به گونه بود که چشم هر بیننده ای را به تحسین خالق جهان وادار میکند . در چهار گوشه قله مناظر سرسبز به همراه نمای زیبای قله آررات و دریاچه وان خودنمایی می نمود . گروههای بسیاری در حال صعود به قله بودند که باعث شد زمان زیادی را برای

 
گرفتن عکس سپری کنیم . شلوغی قله باعث شد سرکار خانم شعبانی سرپرست محترم بانوان موفق به گرفتن عکس تکی نشدند . ارتفاع قله در دو دستگاه جی پی اس 3627 متر را نشان میداد. بهرحال قله را با همه زیبایی هایش ترک نموده و مسیر را ادامه دادیم و برای صرف صبحانه ، نوشیدنی و تنقلات در مجاورت دریاچه توقف کردیم و پس از یک ساعت استراحت مجددا حرکت نمودیم . در نهایت ساعت 14 به روستا و منزل محل اقامت رسیدیم .

پس از جمع نمودن وسایل یک گروه از دوستان به سمت محل توقف اتوبوس با وانت حرکت نمودند و گروه دوم بدلیل خرابی وانت در نظر گرفته شده با یک ساعت تاخیر حرکت نمودیم .بدین ترتیب صعود بلندترین قله استان آذربایجان غربی به تمام رسید .در جاده جنگلی به اتوبوس رسیده و به سمت خوی حرکت کردیم و دوباره به پلیس راه خوی سلماس رفته و نهایتا  ساعت 18 خوی را ترک نمودیم.

گزارش صعود قله کمال :

پس از ترک خوی ساعت 21 به تبریز رسیدیم و به سمت مجموعه ائل گلی رفتیم متاسفانه بدلیل شلوغی بیش از اندازه موفق به پارک اتوبوس در جای مناسب نشدیم و با توجه به کمبود وقت به سمت پیست اسکی حرکت کردیم . در بین راه برای شام و خرید خوراکی توقف کردیم . در جاده قدیم تهران به جاده ای که تابلوی پیست اسکی سهند و روستای ایرانق را نشان میداد وارد شدیم. نهایتا به پیست رسیدیم و با وزش باد شدید مواجه شدیم بطوری که از برپایی چادر انصراف داده و در اتوبوس شب را استراحت نمودیم .با پدیدار شدن آفتاب اندکی از برودت هوا کاسته شد اما وزش باد با شدت کمتری  ادامه داشت .

پس از آمادگی و انجام تمرینات کششی در ساعت 7:40 حرکت را آغاز نمودیم . با توجه به شدت باد مسیر جنوب شرقی را انتخاب نمدیم که در میانه را با توجه به شیب و سنگریزه ای بودن مسیر ، حرکت را بسوی همان مسیر نرمال تغییر دادیم و در میانه این مسیر در مسیر شمال شرقی قرار گرفتیم . با رسیدن به یال مواجه با بادی با سرعت حدود 60 کیلومتر در ساعت شدیم با گذر از این یال پر شیب همراه با باد شدید در ساعت 10:10 به بام آذربایجان شرقی رسیدیم . باز هم با شلوغی و ازدحام کوهنوردان بر روی قله مواجه شدیم.

پس از گرفتن عکس های یادبود و صرف صبحانه به مدت یک ساعت ، برگشت را از همان مسیر شمال شرقی آغاز نمودیم اما وزش باد افزایش پیدا کرده بود به گونه ای که شدت باد دوستان را از جای خود تکان میداد . در نهایت با فرود از سرعت باد کاسته شد و در ساعت 14  به به پیست بازگشتیم. پس از استراحت در ساعت 15:30 حرکت کردیم . ازهمان مسیر به بستان آباد رفته و در آزادراه تبریز-تهران قرار گرفتیم . شام در شهر قزوین صرف شد. و در نهایت ساعت 11 روز یکشنبه 16

خرداد به شیراز بازگشتیم و برنامه با موفقیت پایان یافت.

لازم بذکر میباشد علی رغم سنگین بودن صعود روز اول و پیمودن مسافت طولانی ، زیبایی قله های پیمایش شده، سختی صعود شیرین و صعود برای همه دوستان بیادماندنی و خاطره انگیز گردید . در خاتمه از همکاری همه همراهان علی الخصوص دوستان میهمان که در اجرای منظم و موفق ما را یاری نمودند صمیمانه سپاسگزاری می نماییم . همچنین از جناب آقای مهندس اقبال رئیس محترم هیات کوهنوردی و صعودهای ورزشی شهرستان ایذه که در این صعود افتخار همنوردی با ایشان را داشتیم کمال تشکر را داریم .

 آنتن دهی موبایل در مسیر تقریبا مناسب بود .

هوا مناسب بود و در طول مسیرها  وزش باد شدید بود علی الخصوص در یال منتهی به قله کمال .

ارتفاع شروع مسیر قله اورین : 2286 متر 

ارتفاع قله اورین : 3702 متر ( در GPS 3627 متر ثبت شد )

ارتفاع صعود شده قله اورین : 1415 متر

بیشترین شیب قله اورین 50% ، متوسط 20%

زمان صعود و فرود قله اورین 9 ساعت

مسافت طی شده قله اورین  13.5 کیلومتر

ارتفاع شروع مسیر قله کمال : 2930 متر 

ارتفاع قله کمال : 3707 متر

ارتفاع صعود شده قله کمال : 777 متر

بیشترین شیب قله کمال 58% ، متوسط 17%

زمان صعود و فرود قله کمال 6:20  ساعت

مسافت طی شده قله کمال  9.7 کیلومتر

تعداد نفرات 19 نفر : تعداد بانوان 5 نفر و تعداد آقایان 14 نفر

افراد شرکت کننده :

-         عزیزاله زره پوش سرپرست برنامه

-         شراره شعبانی سرپرست بانوان

-         زهرا ابوالحسنی مسئول پشتیبانی و امور مالی و مدیر فنی بانوان

-         الهه فهندژ

-         فهیمه خلیلی

-         لیلی اکابری حقیقی

-         محمدحسین غرقی جانشین سرپرست و پزشکیار

-         مسعود لک زاده گروهدار و همیار سرپرست

-         عباس قائدی همیار مدیر فنی

-         بابک ایزدی مسئول محیط زیست

-         عباس جلالی همیار سرپرست

-         عبدالرضا کریم قاسمی

-         عبدالرضا منفرد

-         محمد مسرور

-         علی مویدی

-         جاوید شریفی

-         سیاوش اقبال

-         فرداد زنجانی نیا

-         پیمان صادقی مدیر فنی

گزارش : پیمان صادقی

اطلاعات منطقه از مراجع اینترنت اقتباس شده است

کارگروه کوهنوردی باشگاه شیراز جوان